Op 18 oktober 2022 organiseerde TAUW België de webinar 'Grondverzet: Wat zijn de verplichtingen'. Met meer dan 80 deelnemers uit verschillende sectoren, gaf TAUW een diepgaande presentatie over het beheer van grond. Onder begeleiding van Philippe Vermeulen, bodemadviseur bij TAUW België, en Stefaan De Vlieghere, projectmanager sloopopvolging bij TAUW België, behandelde de webinar verschillende topics.
De basisidee waarop het hele systeem van grondverzet gebaseerd is, is het vermijden dat door hergebruik van uitgegraven gronden nieuwe bodemverontreinigingen ontstaan. Op die manier draait het niet alleen om de toestand van het terrein dat wordt uitgegraven, maar ook om de bescherming van de ontvangende terreinen waar de uitgegraven grond naartoe gaat.
Een historisch onderzoek, kan veel potentiële problemen eerder aan het licht brengen. De informatie voor een historisch onderzoek, is te vinden bij het OVAM bodemattest, het OVAM geoloket en milieuvergunningen. Op die manier kan men nagaan of er al eerdere bodemonderzoeken zijn uitgevoerd en wat de bodemhistoriek van de omgeving is. Met die informatie gaat de bodemsaneringsdeskundige in het technisch verslag na of de bodem voldoet aan de huidige geldende normen.
Er zijn 3 basiscriteria om te bepalen of u verplicht een technisch verslag moet opmaken voor uw grondverzetproject:
Een sloopopvolgingsplan infrastructuur geeft een inventaris van de afvalstoffen die zullen vrijkomen tijdens het uitvoeren an infrastructuurwerken en onderhoudswerken aan infrastructuur. Daarbij wordt een opdeling gemaakt tussen gevaarlijke en niet-gevaarlijke afvalstoffen, waarbij de gevaarlijke stoffen apart verwijderd dienen te worden. Wanneer de werf wordt opgevolgd door de sloopbeheerorganisatie Tracimat, kan het puin als laagmilieurisico-profiel (LMRP) naar een breker afgevoerd worden. Een sloopopvolgingsplan is verplicht vanaf een volume groter dan 250 m³.
Een volgend knelpunt in het grondverzet is de Japanse duizendknoop, een invasieve plant die woekert en nauwelijks te bestrijden is. Bij de opmaak van het technisch verslag is het van belang dat de erkende bodemsanerings- deskundige de aanwezigheid van de plant op het terrein signaleert, de groeiplaatsen aanduidt en een inschatting maakt van het volume uit te graven bodem die potentieel belast is met wortelstokken.
Ook de PFAS-problematiek woekert sinds 2021 in Vlaanderen. Het zijn stoffen die niet voorkomen in de natuur, maar zich makkelijk verspreiden via bodem, water en lucht. De stoffen kunnen zich ophopen in organismen, wat kanker en onvruchtbaarheid kan veroorzaken. Bij een PFAS-verdacht terrein, moeten analyses uitgevoerd worden op minimaal een vierde van de stalen van het volledige grondprofiel.
Er bestaan geen wettelijke bodemnormen rond PFAS, maar enkel "voorgestelde normen". De bodemsaneringsdeskundige mag daar zelf een norm voorstellen na een uitgebreide studie, maar daar is bij een grondverzet project noch tijd noch budget voor. In praktijk is PFAS-verontreinigde grond dus niet herbruikbaar in bouwkundig bodemgebruik.
Strikt genomen staat er geen verbod op, maar u dient wel te voldoen aan de regelgeving van het gewest of het land waar u naar transporteert. Indien de grond de landsgrenzen overschrijdt moet er ook nog eens rekening gehouden worden met de afvalstoffenwetgeving en de regels rond transport daarvan. Daarvoor moet men om te beginnen een aanvraag bij OVAM indienen, en waarschijnlijk ook bij de bevoegde diensten in het land van bestemming.
De procedures in beide gewesten zijn niet gelijklopend. Daardoor kan men een technisch verslag niet gebruiken om gronden naar Wallonië te brengen, net zoals men een RQT niet kan gebruiken om met gronden naar Vlaanderen te komen. Zo is in Vlaanderen een technisch verslag verplicht vanaf 250m³, terwijl dat in Wallonië 400 m³ is. Belangrijk is dat het vooraf bekend is in welk gewest de grond hergebruikt zal worden.
De verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië
Dat grondverzet meer is dan grond uitgraven, staat na deze webinar als een paal boven water. Een juiste risico-inschatting van bodemverontreiniging door PFAS, asbest of exoten is daarbij cruciaal. Heeft u na het kijken van de webinar nog extra vragen? Dan kan u contact opnemen met onderstaande contactpersonen.
Contactpersoon grondverzet: Philippe Vermeulen
Email: philippe.vermeulen@tauw.com
T: +32 16 35 28 40
Contactpersoon sloopopvolgingsplan: Stefaan De Vlieghere
Email: stefaan.devlieghere@tauw.com
T: +32 51 33 53 13
Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.
